Oceń artykuł:

Zapotrzebowanie na nowoczesne aplikacje mobilne, w tym na medyczne aplikacje mobilne rośnie w tempie naprawdę zawrotnym.

Rynek aplikacji mobilnych, wykorzystywanych do leczenia, profilaktyki zdrowotnej, zarządzania w medycynie ma w ciągu najbliższych lat powiększyć się kilkukrotnie.

Tak dynamiczna zmiana będzie najmocniej dostrzegalna na najbardziej rozwiniętych rynkach MedTech, czyli w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii oraz Niemczech.

Dlaczego aplikacje mobile stały się tak atrakcyjne, pomocne i dlaczego ich znaczenie będzie coraz większe? Jaka jest specyfika projektowania aplikacji dedykowanych branży medycznej?

Jakie wrażenie, doświadczenia (UX) powinny oferować aplikacje, z których korzystają pacjenci, lekarze, decydenci odpowiedzialni za zdrowie publiczne, zarządzanie w służbie zdrowia?

Bez względu na to, czy jesteście aktualnie zdrowi, czy chorzy zapraszamy do lektury naszego artykułu, w którym przyjrzymy się specyfice MedTech i poznasz wzorce projektowe aplikacji mobilnych.

Zapraszamy!

Tworzymy nagradzane aplikacje dla pacjentów i lekarzy.

Wyceń projekt

MedTech, mHealth, czyli aplikacje mobilne w ochronie zdrowia

No dobrze, ale czym właściwie jest MedTech lub mHealth?

Mówiąc najogólniej, są to aplikacje medyczne (oraz wspierające je technologie, rozwiązania), które pozwalają zarządzać doświadczeniami pacjentów, usprawniać pracę lekarzy, naukowców oraz menadżerów, zarządzających ośrodkami zdrowia (np. szpitalami, klinikami).

Aplikacje mobilne w ochronie zdrowia odgrywają coraz większą rolę diagnostyczną oraz leczniczą.

Projektowanie aplikacji medycznych obejmuje bardzo szeroki zakres prac. Aplikacje medyczne mają równie szeroki zakres użytkowników.

Aplikacja mobilna służy bowiem nie tylko pacjentom, lekarzom, ale także osobom, które zarządzają służbą zdrowia, osobom, które są odpowiedzialne za zdrowie publiczne, działające na rzecz ochrony zdrowia.

I od razu zaznaczmy, że projektowanie tego rodzaju aplikacji wymaga wiedzy, doświadczenia, badań - testy aplikacji mobilnych są w tym wypadku jeszcze bardziej niezbędne.

Aplikacja Cardiogram pozwala monitorować pracę serca.

Developer aplikacji mobilnych, tworzonych na potrzeby np. usprawnienia dostępu do służby zdrowia, musi mieć także świadomość specyfiki Patient Jounrey, sposobów segmentacji pacjentów.

Projektowanie aplikacji mobilnych musi uwzględniać potrzeby i oczekiwania różnych interesariuszy - pacjenta, lekarza, osoby zdrowej, przewlekle chorej, młodej i w podeszłym wieku. O badaniach UX w branży medycznej, metodach mapowania doświadczeń pacjentów pisaliśmy w osobnym artykule.

Co najważniejsze, dzięki połączeniu zaawansowanych technologii AI (sztucznej inteligencji), metodyk analizowania danych oraz technologii mobilnych stało się możliwe, to co wydawało się niemożliwe.

Na marginesie tylko dodamy, że o związkach medycyny i sztucznej inteligencji, pożytkach płynących z takiego mariażu bardzo interesująco i wyczerpująco opowiada seria artykułów pt. „3 Ways Artificial Intelligence Is Transforming Healthcare”, którą przy tej okazji gorąco polecamy.

Wróćmy do naszego wywodu. Myśląc o mHealth, o MedTech mamy oczywiście na myśli zdigitalizowaną, pomocną, trafną, skuteczną, stosunkowo tanią i dostępną opiekę medyczną dla pacjentów.

Z punktu widzenia lekarzy, pracowników służby zdrowia, opieki medycznej aplikacje mobilne są coraz częstszymi narzędziami pracy, równie oczywistymi jak stetoskop.

Myśląc o aplikacjach medycznych warto pamiętać, że jest to osobna kategoria, której nie należy łączyć z aplikacjami wellness. Różnica jest czytelna i oparta na jasno zarysowanych kryteriach.

Otóż, zgodnie z rozróżnieniem dokonanym w artykule pt. „Smartphone Apps for a Healthier Heart”:

aplikacja zdrowotna (Health App) umożliwia i służy do diagnozowania lub leczenia chorób
aplikacja wellness (Wellness App) służy do monitorowania, poprawienia ogólnego stanu zdrowia, jej funkcja nie jest stricte medyczna.

Z pierwszych korzystają pacjenci, osoby cierpiące (najczęściej) na choroby przewlekłe. Użytkownikami aplikacji drugiej kategorii mogą być zarówno osoby zdrowe, jak i chore.

Uwaga! Często w komunikacji marketingowej oba rodzaje aplikacji są utożsamiane, nie jest to jednak poprawne podejście.

Aplikacje wellness mają także o wiele szerszy zakres przedmiotowy, bowiem służą do poprawy kondycji fizycznej, psychicznej, społecznego funkcjonowania człowieka. Korzystają z nich także osoby poszukujące rozwoju duchowego.

MHealth - aplikacja pozwalająca pacjentom zarządzać informacjami medycznymi.

Tak ogólne rozróżnienie oczywiście nie wyczerpuje problemu. Aplikacje mobilne, tworzone z myślą o zdrowiu, możemy podzielić o wiele bardziej szczegółowo.

Aplikacje mobilne - zdrowie w wersji digitalnej

W gronie aplikacji zaliczanych do MedTech, mHealth znajdziemy oprogramowanie, które służy:

pacjentom
lekarzom
administratorom placówek zdrowia
naukowcom, instytucjom badawczym - w tym wariancie jest zorientowane na zbieranie, analizowanie danych, które pozwalają na poszerzenie wiedzy medycznej.

Oczywiście częstokroć użytkownikami poszczególnych aplikacji są różne grupy. Przykładowo, w Polsce aplikacje mobilne w przypadku świadczenia przez lekarzy teleporad będą jednocześnie, równolegle służyły pacjentom oraz lekarzom. Lekarzom oraz administratorom.

Częstokroć dane zebrane w ramach ich działania służą poszerzaniu wiedzy, służą badaczom do dokonywania opracowań statystycznych, tworzenia modeli, dokonywania predykcji, czy stawiania bardziej trafnych diagnoz.

aplikacja mobilna dla chorych na cukrzycę — mySugr - aplikacja dedykowana osobom chorującym na cukrzycę.

Ważną część mHealth stanowią także aplikacje, które usprawniają, automatyzują powtarzalne, rutynowe procesy.

Na przykład dotyczące:

rejestracji wizyt w gabinetach lekarskich (zarówno lekarzy pierwszego kontaktu, jak również specjalistów)
wystawiania e-recept
przypomnienia terminów wizyty, zabiegu, badania, przyjmowania leku.

Ponadto, bardzo popularnymi w ramach MedTech rodzajami aplikacji są te służące do:

elektronicznej ewidencji zdrowia (Electronic Health Record - EHR oraz Electronic Medical Record - EMR) - dedykowane szpitalom i przychodniom
obrazowania i wizualizacji
szkoleń, edukacji, specjalizacji personelu medycznego (częstokroć wykorzystują technologię rozszerzonej i wirtualnej rzeczywistości - Augmented Reality, Virtual Reality)
tworzenia dokumentacji medycznej.

Jak więc widzimy, aplikacje mobilne w medycynie obejmują dziś bardzo szeroki zakres produktów cyfrowych, służą bardzo zróżnicowanym celom, pełnią różne funkcje oraz role i są wykorzystywane przez bardzo zróżnicowanych użytkowników.

Na marginesie zauważmy, że wielu pacjentów dowiaduje się, jak działają aplikacje mobilne właśnie korzystając z nowoczesnych rozwiązań cyfrowych. Aplikacje medyczne są coraz chętniej używane przez seniorów.

Boom w MedTechu! Obowiązujące trendy medycznych aplikacji mobilnych

Powiedzieć, że przyszłość aplikacji medycznych jest obiecująca, to jakby nic nie powiedzieć. Nic dziwnego. Pandemia koronawirusa branżę MedTech, mHealth wzmocniła i uczyniła jeszcze bardziej atrakcyjną dla inwestorów.

Nie wierzycie na słowo, zatem zajrzyjcie choćby do artykułu pt. „The future of digital health technologies in the changing COVID-19 landscape”, opublikowanego w branżowym serwisie Med Tech News.

Czytamy w nim między innymi, że pandemia koronawirusa uczyniła teleporady bardziej pilnymi oraz koniecznymi.

medyczne aplikacje mobilne - skinvision — SkinVision pozwala diagnozować zmiany skórne pod kątem nowotworów.

Coraz szersze wykorzystanie sztucznej inteligencji (AI) pozwala na rozszerzenie możliwości diagnostycznych dokonywanych za pomocą aplikacji mobilnych, co także stanowi impuls dla inwestorów.

A to oznacza, że konkurencja na całym świecie aplikacji zdrowotnych będzie jeszcze większa. Choć już dziś jest bardzo duża.

Innowacja technologiczna, użyteczność, wzorowe User Experience, nowoczesne i przydatne funkcjonalności to podstawowe argumenty, jakimi należy dysponować, by wygrać rywalizację z konkurentami.

Konkluzja jest jasna i bardzo optymistyczna. Świat po pandemii będzie światem, w którym aplikacje mobilne wspierające zdrowie, leczenie, diagnostykę, profilaktykę będą jego stałym elementem.

Zresztą już dziś dostępnych jest naprawdę wiele (zgodnie z różnymi danymi aplikacje medyczne i wellness należy liczyć w setkach tysięcy) pomocnych aplikacji, które pozwalają:

monitorować stan zdrowia
diagnozować schorzenia
przypominać o konieczności zażycia leków, wykonania pomiarów, udania się na wizytę
zmotywować do dbania o zdrowie
ostrzegać użytkowników przed zagrożeniami.

By nie być posądzonymi o gołosłowność, zacytujmy raport Global Market Insights, zgodnie z którym do 2026 roku rynek usług telemedycznych, którego częścią są medyczne aplikacje mobilne, ma być wart prawie 180 miliardów dolarów.

Na tak dynamiczny rozwój tego rynku oczywiście wpływają nie tylko kolejne fale zakażeń koronawirusem, nowe i powracające obostrzenia pandemiczne (lockdowny), ale przede wszystkim wyraźne trendy cywilizacyjne.

aplikacja mobilna wellness - sleep cycle — Sleep Cycle - aplikacja wellness pozwalająca poprawić jakość snu.

MedTech, w tym rynek aplikacji zdrowotnych, rozwija się dynamicznie dzięki:

powszechności chorób przewlekłych
wzrostowi chorób cywilizacyjnych (np. cukrzycy)
wydłużeniu się średniej i oczekiwanej długości życia
rozwojowi urządzeń, technologii, programów prewencyjnych i diagnostycznych, które pozwalają wykrywać choroby na wczesnym etapie
rozwojowi technologii teleinformatycznych
stosunkowej taniości aplikacji mobilnych oraz możliwości wykorzystania ich potencjału synergicznego.

Dobrym przykładem ostatniej przyczyny wzrostu rynku MedTech są aplikacje, których użytkownikami są pacjenci zmagający się z cukrzycą. Aplikacje mobilne diabetykom nie tylko pozwalają monitorować poziom glikemii.

Dzięki monitorowaniu zachowań, stylu życia, danych pochodzących z innych aplikacji (np. zliczających kroki, monitorujących wagę, podsumowujących treningi, spalone kalorie itd.) pozwalają bardziej precyzyjnie określić dawki insuliny, jakie pacjent powinien przyjmować każdego dnia.

Podejście holistyczne, oparte na syntetyzowaniu bardzo różnych danych pozwala uzyskiwać lepszą kontrolę nad przebiegiem choroby, nad procesem leczenia, dostrzec zależności między stylem życia, dokonywanymi wyborami a stanem zdrowia.

Przy okazji polecamy nasz artykuł pt. „Zaburzenia widzenia barw użytkowników interfejsów (UI). Dostępność interfejsów dla osób dotkniętych popularnymi chorobami”, w którym opisaliśmy problem związku chorób cywilizacyjnych (m.in. cukrzycy) oraz projektowania UI.

W procesie projektowym aplikacji mobilnych, chcąc oferować doskonałe UX użytkownikom aplikacji medycznych, trzeba mieć także świadomość ograniczeń i problemów zdrowotnych, jakie dotykają pacjentów zmagających się z konkretnymi chorobami.

Korzyści mHealth, czyli za co lubimy aplikacje zdrowotne?

Do dostrzeżenia i uznania pożytków, płynących z instalowania i używania aplikacji zdrowotnych, coraz rzadziej i coraz słabiej trzeba przekonywać ich potencjalnych użytkowników.

Entuzjazm pacjentów z roku na rok rośnie, a sceptycyzm lekarzy maleje, tym bardziej, im bardziej za technologiami, aplikacjami podążają rozwiązania prawne, które wprowadzają normy, standardy, sposoby gwarantowania bezpieczeństwa pacjentom.

mSafety - kompleksowa platforma dla firm świadczących mobilne usługi Health & Wellness.

Najważniejszymi korzyściami, jakie płyną z korzystania z aplikacji medycznych jest:

większa wygoda procesu leczenia
większe poczucie bezpieczeństwa, opieki
większe poczucie kontroli nad procesem leczenia
niższe koszty
większe zaangażowanie pacjentów w proces leczenia i zdrowienia
łatwiejsze zarządzanie, udostępnianie, analizowanie wyników, dokumentacji medycznej (jest to korzyść także dla pacjentów, którzy mają całą dokumentację w formie elektronicznej, o wiele łatwiejszej do udostępnienia)
i last but not least - lepsze efekty leczenia.

Generalnie medyczne aplikacje mobilne tworzone w ramach MedTech powinny także oferować wartość w postaci:

trafności, adekwatności stawianych diagnoz
słuszności oraz łatwości podejmowanych decyzji
poprawy kondycji zdrowotnej, ale także wyników klinicznych
sugerowania ścieżek leczenia poprzez zmianę nawyków, wyborów, zachowań
edukacji medycznej, zwiększania świadomości przyczyn, przebiegu, konsekwencji poszczególnych chorób.

Trendy w aplikacjach mobilnych tworzonych w mHealth

Choć tworzenie aplikacji mobilnych służących leczeniu, diagnozowaniu, zarządzaniu wymaga zaangażowania bardzo różnych specjalistów, podejścia stricte interdyscyplinarnego, to korzystanie z nich musi być bardzo łatwe.

Unmind - aplikacja wspierająca zdrowie psychiczne.

Mówiąc wprost, musi być równie łatwe, intuicyjne i wygodne, jak korzystanie z dowolnej aplikacji służącej innym celom niż dbałość o zdrowie.

Aplikacje zdrowotne muszą być nie tylko użyteczne, oferować najlepsze możliwe UX, ale muszą także doświadczenia użytkownika uczynić angażującymi, atrakcyjnymi.

Użyteczność funkcjonalna aplikacji zdrowotnej to zdecydowanie za mało. Oczekiwania współczesnych pacjentów, użytkowników są o wiele bardziej złożone i wyszukane.

Co równie ważne, aplikacje tworzone na potrzeby mHealth powinny się cechować:

dostępnością dla zróżnicowanych grup odbiorców, na różnych urządzeniach (responsywna aplikacja medyczna jest oczywistą koniecznością)
płynnością, pozytywnym User Flow
wygodą i intuicyjnością interfejsów
mocną gwarancją zapewnienia, poszanowania prywatności
empatią w kwestii informowania o bezpieczeństwie gromadzonych i przetwarzanych danych
wyższym poziomem bezpieczeństwa danych, stabilności i niezawodności działania.

Generalnie mobilne aplikacje zdrowotne powinny zapewniać:

płynny, bezproblemowy proces rejestracji i logowania
realną, wyraźną, odczuwalną - nie deklaratywną - korzyść, propozycję wartości (Value Proposition)
dostępność na obu platformach (Android i iOS)
dostępność, responsywne działanie na większości urządzeń mobilnych
praktyczny, zrozumiały, pomocny onboarding (pozwalający bezproblemowo korzystać z aplikacji osobom o różnych kompetencjach, doświadczeniach, możliwościach oraz ograniczeniach)
narzędzia podtrzymujące zaangażowanie (np. poprzez stałe informowanie o stanie zdrowia, przyczynach zmiany stanu zdrowia, wynikach, celach, etc.)
łatwą komunikację z lekarzami (także w formie videoporady), służbami medycznymi, innymi pacjentami
narzędzia sprzyjające budowaniu społeczności, grup wsparcia
potrzebę ich regularnego, długoterminowego używania
atrakcyjne wizualizowanie danych
zrozumiałą komunikację, która wolna jest od medycznego żargonu.

Projektując aplikacje zdrowotne, lub generalnie biorąc pod uwagę projektowanie graficzne aplikacji mobilnych, warto mieć w pamięci, że o ile aplikacje takie jak Booking.com są oparte na zadaniach (Task driven), o tyle aplikacje w MedTech są zorientowane na cele (Goal driven).

A jest to problem bardzo istotny. Musimy mieć świadomość, że rodzi to także problem różnic w miarach sukcesu. W przypadku aplikacji zorientowanych na zadania miarę sukcesu o wiele łatwiej jest wyrazić obiektywnie, w postaci liczb, procentów.

W przypadku aplikacji zorientowanych na cele, miary sukcesu mają częstokroć o wiele bardziej subiektywny charakter, a cel bywa osiągany w o wiele dłuższej perspektywie czasowej.

Projektowanie interfejsu aplikacji mobilnych o takiej charakterystyce wiąże się z koniecznością rozwiązania osobnego zbioru problemów projektowych.

Konieczność wzmacniania motywacji i zaangażowania, określania korzyści krótko- i długoterminowych, wyrażania celów w bardziej konkretny sposób jest jednym z kluczowych problemów projektowych, z jakim muszą się uporać projektanci aplikacji zdrowotnych.

Kolejnymi są motywatory, a więc elementy, czynniki, funkcjonalności, jakie skłaniają użytkowników do wyboru, instalacji, rejestracji oraz długoterminowego korzystania z aplikacji medycznej.

Do najważniejszych elementów, które zwiększają prawdopodobieństwo uzyskania tych celów jest zapewnienie:

krótkiego czasu koniecznego do opanowania obsługi aplikacji
wysokiej wiarygodności aplikacji, zaufania zdobytego za pomocą licznych wskaźników zaufania
wysokiej poufności danych
taktowności i empatycznego zrozumienia specyfiki użytkowania aplikacji medycznych
przydatnych funkcjonalności, które realnie pomagają w codziennym leczeniu (np. przypominających o konieczności zażycia lekarstwa, informujących o niebezpiecznych interakcjach, koniecznych środkach ostrożności, pozwalających lepiej zrozumieć wyniki badań itd.)