Product Designer, projektant produktu to specjalista, który w najbardziej ogólnym sensie nadzoruje proces projektowania produktu cyfrowego (strony internetowej, aplikacji mobilnej, platformy e-Commerce itd.).
Jest obecny w procesie tworzenia produktu cyfrowego od fazy początkowej aż po fazę jego rozwoju, optymalizacji.
Zakres kompetencji, doświadczeń, obowiązków Product Designera, jak wynika z praktyki codziennej w agencjach UX, ale także z ofert pracy jest bardzo szeroki. Mówiąc wprost - Product Designerzy muszą być bardzo wszechstronni.
Bardzo często jego rolą w organizacjach jest bycie łącznikiem między zespołem projektowym, projektantami UX/UI, developerami, programistami, badaczami UX oraz właścicielami biznesu.
Jaką dokładnie rolę w agencji UX, procesie tworzenia produktu cyfrowego pełni Product Designer? Jakie kompetencje, doświadczenia powinien posiadać?
Dlaczego organizacje powinny zatrudniać Product Designerów? Czym różni się Product Designer od UX/UI Designera? Właściwie o co chodzi w tym zawodzie?
Jeśli jesteście ciekawi kim jest Product Designer, w czym może być pomocny i dlaczego warto go mieć na pokładzie koniecznie przeczytajcie nasz artykuł.
Zapraszamy do lektury!
Kim jest Product Designer?
Projektant Produktu częstokroć jest nazywany, a właściwie mylony z:
- projektantem doświadczeń (XD - Experience Designer)
- architektem informacji (IA - Information Architect)
- projektantem interakcji (IXD - Interaction Experience Designer)
- projektantem architektury doświadczeń (XAD - Experience Architecture Designer)
- projektantem interfejsu użytkownika (UI - User Interface)
- projektantem doświadczeń użytkownika (User Experience).
Product Designer jest osobą, która musi posiadać więcej niż ogólną orientację w powyższych specjalizacjach. To zawód wymagający dużej wszechstronności.
Ale sami Product Designerzy lubią o sobie myśleć i pisać, że są w pierwszej kolejności specjalistami od rozwiązywania problemów. Trudno się z takim postawieniem sprawy nie zgodzić.
W rzeczy samej, tworzenie strony internetowej (nawet banalnie prostej landing page), zaawansowanej aplikacji mobilnej to zbiór problemów, które należy rozwiązać.
W sposób najbardziej wydajny, ekonomiczny (finansowo i czasowo), optymalny, skuteczny.
Tworzenie produktu cyfrowego to działania mające z chaosu wyłonić produkt, który w możliwie najlepszy, najbardziej efektywny, wydajny sposób realizuje cele różnych interesariuszy. Od użytkowników końcowych po właścicieli biznesu.
Dobrze te kwestie oddaje definicja Product Designu i pośrednio Product Designerów, zaprezentowana na blogu Interaction Design Foundation, w artykule pt. “What is Product Design?”.
Zgodnie z nią, projektowanie produktu cyfrowego to proces, w którym projektanci łączą potrzeby użytkowników z celami biznesowymi. Projektanci produktów pracują nad optymalizacją doświadczeń użytkowników.
Product Design pomaga markom osiągać cele biznesowe, głównie tworząc produkty zorientowane na zaspokajanie długoterminowych potrzeb biznesowych.
Zawód Product Designera to orkiestrowanie celów biznesowych, ograniczeń i potencjałów tkwiących w technologii z potrzebami użytkowników. Dla wielu Product Designerów orkiestracja stanowi najciekawszą część ich pracy.
Rozległe kompetencje, doświadczenia, jak łatwo się domyślić, są niezbędne do rozwiązywania tak zróżnicowanych problemów projektowych, biznesowych, związanych z użytecznością, doświadczeniami użytkowników.
Patrząc na ten zawód, specjalizację z nieco jeszcze innej perspektywy, Product Designer jest osobą, która w teamie zarządza procesem projektowania produktu. Stanowi łącznik między domeną programistyczno-projektowo-badawczą a klientem.
Ponadto, ważnym wyróżnikiem Product Designera jest także jego odpowiedzialność za nieustanny rozwój produkt, jego udoskonalanie.
Product Designer, trochę jak projektant innowacji, product manager jest związany z danym produktem na każdym etapie - także poprzez wdrażanie nowych rozwiązań.
Product Designer zajmuje się tworzeniem produktów zarówno pod kątem funkcjonalnym, technologicznym, jak również związanym z User Experience.
Product Designer musi myśleć jednocześnie i w takiej samej skali o:
- użytkownikach i właścicielach produktu cyfrowego
- pieniądzach (budżecie, zysku, kosztach)
- konkurencji (aktualnej i przyszłej)
- rynkowej teraźniejszości i przyszłości
- satysfakcji użytkownika i jej koszcie
- koniecznym zysku i równie niezbędnej inwestycji.
Product Designer bada, testuje, proponuje nowe funkcje, planuje aktualizacje.
Ustawicznie dąży do poprawy jakości oraz adekwatności produktu cyfrowego do zmieniających się potrzeb wszystkich interesariuszy.
Jeśli pokusić się o metaforyczne określenie zakresu, charakteru tego zawodu, to można powiedzieć, że Product Designer jest swoistym parasolem, który próbuje skupić pod jednym “dachem” różnorodne cele, potrzeby.
Product Designer przede wszystkim powinien mieć holistyczne podejście do produktu cyfrowego.
Projektant produktu musi umieć patrzeć na aplikację z wielu perspektyw, za pomocą filtrów tak różnych jak filtr:
- biznesowy
- funkcjonalny
- rynkowy
- estetyczny
- użytecznościowy
- rynkowy
- marketingowo-brandingowy
- badawczy
- strategiczno-konkurencyjny
- emocjonalny
- technologiczny.
Mówiąc jednak najogólniej, a taka perspektywa mieści w sobie wszystkie powyżej wymienione, projektanci produktów cyfrowych mają za zadanie przełożyć cele biznesowe na cele funkcjonalne.
Dzięki czemu będą mogli zaoferować wartość biznesową oraz związaną z User Experience.
Ponadto, mają za zadanie dostarczyć informacji zwrotnych, dzięki którym właściciele biznesu oraz użytkownicy produktu cyfrowego będą mogli osiągać swoje cele w możliwie najbardziej optymalny sposób.
Podsumowując: Projektanci produktów współtworzą produkty cyfrowe, które powinny się cechować nie tylko walorami estetycznymi, użytkowymi, funkcjonalnymi, ale także powinny być dopracowane pod kątem ich konkurencyjności, biznesowej zasadności.
Czym dokładnie zajmuje się Product Designer?
Dotychczas poruszaliśmy się w sferze opisów ogólnikowych, wskazujących w sposób mocno niekonkretny specyfikę tego zawodu i specjalizacji.
Czas zatem ukonkretnić opis sylwetki projektanta produktów cyfrowych.
Product Designer zajmuje się przede wszystkim:
- w szerokim sensie projektowaniem (powinien posiadać wiedzę i umiejętności pozwalające np. tworzyć makiety, prototypy, persony, mapy podróży)
- badaniem potrzeb użytkownika końcowego
- testowaniem użyteczności
- koordynowaniem lub po prostu pośredniczeniem w pracach poszczególnych zespołów - projektowego (UX/UI), developerskiego, badawczego oraz biznesowego.
Mówiąc o projektowaniu mamy na myśli szeroki zakres prac, kompetencji, bowiem Product Designer powinien umieć projektować:
- procesy - odbywające się po stronie użytkownika oraz właściciela
- interakcje użytkownika z interfejsem produktu cyfrowego
- interfejsy - zarówno pod kątem ich wydajności, użyteczności (Usability), jak również atrakcyjności (Desirability) - o problemie zbalansowania tych dwóch kwestii pisaliśmy w artykule pt. “Problem projektowy: Użyteczność vs. Atrakcyjność (Usability vs. Desirability)”.
Prace projektowe, które obejmują prototypowanie, modelowanie, wizualizowanie (np. procesów systemowych) stanowią jeden z filarów prac, jakim w codziennej pracy zajmuje się Product Designer.
Ważnym komponentem umiejętności zawodowych projektantów produktów cyfrowych są kompetencje badawcze.
Product Designerzy powinni potrafić samodzielnie przeprowadzić badanie, w szczególności badania diagnozujące:
- potrzeby użytkownika
- przyzwyczajenia i doświadczenia użytkownika
- cele użytkownika
- kompetencje, możliwości, ograniczenia (np. związane z wiekiem).
Stąd też, zakres ich wiedzy, kompetencji, doświadczeń powinien także obejmować wiedzę, kompetencje, jakie posiadają badacze UX.
Powinny być one na tyle szerokie, by mogli samodzielnie przeprowadzić badanie lub aktywnie, kompetentnie wspierać zespół UX Researcherów w procesie badawczym.
Product Designerzy są niezbędni w zespołach, bowiem (m.in. poprzez badania):
- zapewniają płynność, spójność, integralność działań
- dostarczają wspólnej perspektywy
- stanowią niezbędny łącznik, który spaja proces tworzenia produktu cyfrowego w sensie czasowym, organizacyjnym, celowościowym, komunikacyjnym.
Projektanci produktów pomagają:
- określić kluczowe cele oraz sposoby ich osiągania
- przekształcić pomysły, idee, wartości, potrzeby w konkretne funkcje, rozwiązania, procesy
- określić wymagania funkcjonalne i znaleźć dla nich reprezentację w postaci szkiców, makiet, prototypów
- odkrywać poprzez prowadzenie badań, za pomocą badań eksploracyjnych, testów iteracyjnych
- budować tożsamość, osobowość marki cyfrowej - branding
- wzmacniać biznes cyfrowy.
Product Designer powinien być aktywny w całym procesie tworzenia produktu (od fazy koncepcji aż po fazę wdrożenia).
Ponadto, powinien posiadać szeroką i równie głęboką wiedzę z zakresu projektowania, badania, rozwijania stron internetowych, aplikacji mobilnych, oprogramowania.
Jednocześnie Product Designer nie może tracić ani na chwilę z pola widzenia celów biznesowych, które wiążąc się celami użytkowników, tworzą sieć zależności wzajemnie warunkujących się.
Podsumowując: Product Designer powinien potrafić w sposób efektywny integrować cele biznesowe z decyzjami projektowymi i dotyczącymi rozwoju produktu.
Product Designer vs UX Designer - kluczowe różnice
Jaka jest różnica między Product Designerem a UX Designerem? Chodzi o wdrażanie ulepszeń, przeprowadzanie testów użytkowników, design thinking?
Myśląc o podobieństwach i różnicach, krzyżowaniu zakresów prac projektanta produktów cyfrowych oraz projektanta UX warto mieć w pamięci uwagę sformułowaną przez Annę Kaley.
Kaley jest specjalistką ds. doświadczeń użytkowników w najbardziej wpływowej firmie konsultingowo-badawczej - Nielsen Norman Group.
Zdaniem Kaley, kiedy role związane stricte z projektowaniem doświadczeń, użytecznością produktów cyfrowych nakładają się z rolami zarządzania produktem rozmyciu ulega zakres obowiązków.
W efekcie ma to niekorzystny wpływ na:
- jakość produktu cyfrowego
- proces powstawania produktu cyfrowego
- atmosferę panującą w zespołach i między nimi
- komfort pracy i współpracy
- produktywność
- terminowość.
Z powyższych opisów można odnieść wrażenie, że Product Designer jest kimś w rodzaju specjalisty combo, który jest w stanie wyręczyć, zastąpić szereg innych specjalistów, w tym UX Designera, z którym kompetencje krzyżuje w najszerszym zakresie.
Nie jest to oczywiście prawdą.
Wszechstronność Product Designera jest konieczna do osiągnięcia głównego celu, a więc aktywnego uczestniczenia w procesie rozwoju produktu cyfrowego.
Co oczywiście w praktyce nie oznacza, że Product Designer wykonuje prace kilkunastu osób. Jest to tyleż niepożądane, co po prostu niewykonalne.
Product Designer ma być partnerem dla różnych specjalistów, stąd też konieczność posiadania szerokiego wachlarza kompetencji i umiejętności.
Czym zatem różni się zakres obowiązków, kompetencji UX Designera i Product Designera?
Odpowiedź na to pytanie w najbardziej ogólnym sensie jest dość oczywista. Zakres obowiązków, odpowiedzialności, kompetencji UX Designera jest o wiele węższy.
Product Designer ma bardziej holistyczną perspektywę, jest obecny na każdym etapie rozwoju produktu cyfrowego i odpowiada za jego koncepcję, powstanie, rozwój oraz pozycję rynkową.
UX Designer ma węższe zadania - jest skupiony na doświadczeniach użytkownika i projektowaniu, które ma je uczynić maksymalnie satysfakcjonującymi, zgodnymi z potrzebami, oczekiwaniami i doświadczeniami.
Projektanci UX są obecni w życiu produktu w sposób ciągły tylko do pewnego momentu i powracają do produktu dopiero w momentach jego optymalizacji.
Nie odpowiadają za jego rozwój, za jego konkurencyjność, nie podchodzą w sposób strategiczny do jego optymalizacji.
Nie są skupieni - a przynajmniej nie w takim samym stopniu - na powiązaniu różnorodnych potrzeb.
Ich celem nadrzędnym jest znalezienie najlepszych, nowych rozwiązań projektowych do zapewnienia najlepszych doświadczeń użytkownikom.
Product Designerzy nastawieni są na nieustanny rozwój, doskonalenie, znajdowanie nowych sposobów zaspokajania potrzeb, diagnozowanie zmiany potrzeb oraz odkrywanie nowych.
Na czynny udział w procesie kreowania koncepcji, definiowania Value Proposition.
Śledzą trendy, przemiany rynkowe i szukają najdoskonalszej na nie odpowiedzi. W postaci nowych funkcji, nowych rozwiązań, usług, procesów, także estetyk.
Jeśli porównać UX Designera do Product Designera, to ten pierwszy w przeciwieństwie do drugiego jest:
- bardziej skupiony na rozwiązaniu bieżącego problemu niż na myśleniu perspektywicznym
- bardziej monodyscyplinarny
- bardziej skupiony na wąsko rozumianych problemach.
Równocześnie UX Designerzy są wolni od konieczności myślenia w kategoriach prowadzenia projektu, synchronizacji prac, wypracowywania optymalnego języka komunikacji.
W mniejszym także stopniu są zobligowani do myślenia w kategoriach biznesowych o produkcie cyfrowym.
Wynika to także z codziennych aktywności - UX Designerzy mają o wiele mniej powodów, okazji i wspólnych zadań do wykonania z zespołami odpowiadającymi za część biznesową projektu.
Tym samym w o wiele mniejszym stopniu mają świadomość wszelkich niuansów biznesowych, uwarunkowań rynkowych, czy konieczności ekonomicznych.
Product Designerzy pełnią także rolę liderów - motywują, wskazują cele, metody, są o wiele bardziej także nastawieni na organizację i zarządzanie projektem.
Product Designerzy mają na co dzień kontakt ze wszystkimi teamami pracującymi nad projektem i aktywnie uczestniczą w pracach poszczególnych teamów.
Przykładowo, drogi UX Designerów i developerów znacznie rzadziej się przecinają niż drogi Product Designerów i developerów.
W praktyce oznacza to także, że Product Designerzy znacznie częściej, znacznie głębiej i znacznie aktywniej uczestniczą w:
- kształtowaniu koncepcji produktu
- definiowaniu produktu pod kątem funkcjonalnym, biznesowym
- procesach podejmowania kluczowych decyzji.
Jakie kompetencje powinien posiadać Product Designer?
Projektant produktów cyfrowych jest zajęciem, zawodem multidyscyplinarnym, w którym konieczne jest posiadanie równie szerokich i głębokich kompetencji z różnych dziedzin.
Najczęściej agencje UX oczekują od kandydatów na to stanowisko bardzo wysokich kompetencji twardych w postaci:
- znajomości narzędzi służących do tworzenia prototypów (np. InVision, Figma, Sketch)
- znajomości narzędzi do zarządzania projektami (np. Jira, Clockify, ClickUp)
- znajomości języków programowania (np. Python)
- znajomości metod, technik badawczych oraz narzędzi badawczych (np. UserZoom, UsabilityHub)
- znajomości języków obcych
- znajomości zwinnych metod zarządzania projektami (np. SCRUM).
Niemniej pożądane są umiejętności miękkie, takie jak:
- kompetencji komunikacyjne
- umiejętności prowadzenia warsztatów
- umiejętności rozwiązywania problemów
- kreatywność, elastyczność, otwartość, ciekawość, dociekliwość
- umiejętność myślenia analitycznego oraz syntetycznego
- empatyczność
- umiejętność myślenia strategicznego
- wrażliwość estetyczna
- zadaniowe podejście do wykonywanych prac - orientacja na cel, wynik.
W zbiorze najczęściej wykonywanych prac i obowiązków Product Designera znajdziemy:
- zarządzanie produktem
- badania użytkowników, rynku, konkurencji (Benchmarking)
- testowanie produktu, prototypów, makiet
- śledzenie trendów rynkowych
- wyznaczanie strategii rynkowych
- projektowanie Wireframe
- definiowanie możliwości zwiększenia udziału w rynku, zwiększenia przychodów, zwiększenia ilości użytkowników
- prezentacja idei, pomysłów, koncepcji UX Designerom, developerom, badaczom UX - lub generalnie wszystkim kluczowym interesariuszom.
Co robi Product Designer? Podsumowanie artykułu
- Kto to Product Designer? To zawód multidyscyplinarny, w którym konieczne jest przyjmowanie holistycznej perspektywy.
- Mówiąc wprost: Product Designerzy muszą być bardzo wszechstronni.
- Projektant produktu nadzoruje proces projektowania produktu cyfrowego i jest obecny w procesie jego tworzenia od fazy początkowej aż po fazę jego rozwoju, optymalizacji.
- Projektowanie produktu cyfrowego to proces, w którym projektanci łączą potrzeby użytkowników z celami biznesowymi.
- Projektanci produktów pracują nad optymalizacją doświadczeń użytkowników i jednocześnie wydatnie pomagają brandom osiągać cele biznesowe, głównie, dzięki tworzeniu produktów zorientowanych na zaspokajanie długoterminowych potrzeb biznesowych.
- Product Designer jest osobą, która w teamie zarządza procesem projektowania produktu. Stanowi łącznik między domeną programistyczno-projektowo-badawczą a klientem.
- Product Designer bada, testuje, proponuje nowe funkcje, planuje aktualizacje - ustawicznie dąży do poprawy jakości oraz adekwatności produktu cyfrowego do zmieniających się potrzeb wszystkich interesariuszy.
- Product Designerzy zapewniają płynność, spójność, integralność działań, dostarczają wspólnej perspektywy, spajają proces tworzenia produktu cyfrowego w sensie czasowym, organizacyjnym, celowościowym, komunikacyjnym.
- Product Designer musi być partnerem dla różnych specjalistów, dlatego musi posiadać szerokie kompetencje i umiejętności zawodowe.
- W porównaniu do UX Designera Product Designer ma bardziej holistyczną perspektywę, jest obecny na każdym etapie rozwoju produktu cyfrowego. Odpowiada za jego koncepcję, powstanie, rozwój oraz pozycję rynkową.
- UX Designer jest skupiony na doświadczeniach użytkownika i projektowaniu, które ma je uczynić maksymalnie satysfakcjonującymi, zgodnymi z potrzebami, oczekiwaniami i doświadczeniami.
- Product Designerzy nastawieni są na nieustanny rozwój, doskonalenie, znajdowanie nowych sposobów zaspokajania potrzeb, diagnozowanie zmiany potrzeb oraz odkrywanie nowych.
- Projektanci produktów cyfrowych śledzą trendy rynkowe i szukają najdoskonalszej na nie odpowiedzi.
- Product Designerzy pełnią także rolę liderów - motywują, wskazują cele, metody, są o wiele bardziej także nastawieni na organizację i zarządzanie projektem.
