Czym jest Mapa Interesariuszy Przedsiębiorstwa (Stakeholder Map)? Co to jest Mapowanie Interesariuszy (Stakeholder Mapping)?
Co to jest Analiza Interesariuszy? W dużym skrócie jest to sposób wizualnego uporządkowania wszystkich Interesariuszy przedsiębiorstwa, produktu, projektu, pomysłu.
W Mapowaniu Interesariuszy - znów skrótowo - chodzi o wizualne przedstawienie wszystkich osób mających wpływ na firmę, produkt, projekt, pomysł oraz na których firma, produkt, projekt wpływają. Mapowanie służy do wizualnego zaprezentowania ich wzajemnych powiązań i zależności.
Mając pobieżnie zakreślony problem, przejdźmy do szczegółów, które pozwolą lepiej zrozumieć sposób tworzenia Mapy Interesariuszy oraz korzyści płynące z jej używania.
Mapujemy nie tylko Interesariuszy.
Kim są Interesariusze?
Interesariusz to osoba, grupa osób, ale także podmiot (firma, organizacja, urząd) mający wpływ na cele, funkcjonowanie, działanie projektu, przedsiębiorstwa, produktu etc.
Przez wpływ rozumieć należy wszelkiego rodzaju oddziaływanie - realne i potencjalne - w postaci reakcji, opinii, ocen, rekomendacji, negocjacji, skarg.
Interesariusz nie musi i często nie jest ściśle powiązany z firmą (np. poprzez zatrudnienie, czy posiadane w niej udziały - akcje).
Źródło: Orlen.pl
Analiza Interesariuszy firmy - analiza Interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych
W sensie najbardziej ogólnym Interesariuszy można podzielić na dwa rodzaje - wewnętrznych i zewnętrznych. W zależności od branży, struktury firmy, poziomu ogólności, szczegółowości Mapy Interesariuszy struktura Interesariuszy będzie wyglądała nieco inaczej.
Inaczej będzie ona wyglądała w przypadku projektu i całego przedsiębiorstwa. Niemniej jednak Interesariusze wewnętrzni to osoby, które są zaangażowane bezpośrednio i pośrednio w dany projekt.
Przykładowa Analiza Interesariuszy (analiza Interesariuszy w projekcie), w przypadku produktów cyfrowych powinna uwzględniać:
- właścicieli, pomysłodawców produktu
- programistów / deweloperów
- product ownerów
- specjalistów UX/UI
- badaczy
- dział prawny
- regulatorów (np. KNF w przypadku Fintech)
- dostawców infrastruktury IT
- zewnętrzne API lub integratorów
- dostawcy innych usług
- użytkowników.
Interesariuszami zewnętrznymi będą te osoby i podmioty, na które projekt wpłynie, choć nie biorą one bezpośrednio udziału w jego stworzeniu. Zakres dystansu, jaki ich dzieli, ról, jakie pełnią, wpływu, zaangażowania, zainteresowania, jaki odczuwają i przejawiają, będzie oczywiście zróżnicowany.
Biorąc pod uwagę kryteria siły wpływu oraz poziomu, intensywności zainteresowania projektem można wyróżnić cztery rodzaje Interesariuszy.
Posiadających:
- dużą moc wpływu i przejawiających niewielkie zainteresowanie firmą, projektem
- małą moc wpływu i przejawiających silne zainteresowanie firmą, projektem
- dużą moc wpływu i przejawiających silne zainteresowanie firmą, projektem
- małą moc wpływu i przejawiających niewielkie zainteresowanie firmą, projektem.
Co to jest Mapowanie Interesariuszy?
Mapowanie Interesariuszy jest równocześnie procesem i narzędziem pozwalającym kategoryzować Interesariuszy, określić ich związki, zależności zachodzące między nimi oraz łączyć ich w grupy (np. o podobnej mocy wpływu). Pozwala określać interesy, jakie poszczególne grupy reprezentują, jaką pełnią rolę dla organizacji, jakie mają cele, jakie mają oczekiwania.
Istotną zaletą mapowania jest także możliwość uchwycenia relacji władzy oraz jej konsekwencji w postaci przyspieszania, bądź spowolnienia rozwoju przedsiębiorstwa.
Mapa Interesariuszy pozwala także uporządkować cele i metody. Jest narzędziem wykorzystywanym i bardzo pomocnym w:
- analizie uwarunkowań, zależności firmy
- podejmowaniu decyzji
- negocjowaniu
- kreowaniu strategii
- dyskutowaniu wyborów.
W procesie mapowania można wyróżnić cztery etapy:
- etap identyfikacji - osób, grup, instytucji, organizacji
- etap kategoryzacji - analizy relacji, interesów, ról, pozycji, zasobów poszczególnych Interesariuszy
- etap mapowania - wizualizowania relacji, problemów
- etap priorytetyzacji - hierarchizowania Interesariuszy, ich znaczenia, roli, problemów i celów.
Istotą i najważniejszą kwestią w procesie mapowania jest dostępność informacji o Interesariuszach, świadomość ich celów, możliwości. Niemniej istotne są kryteria przyjęte w procesie analizy, które ustanawiają hierarchię oraz “ujawniają” relacje i zależności.
Warto pamiętać, że zmiana kryteriów będzie wiązać się ze zmianą ważności danego Interesariusza dla przedsiębiorstwa.
Jak stworzyć Mapę Interesariuszy?
Jak już wspomnieliśmy wyżej, Mapa Interesariuszy powstaje na bazie listy Interesariuszy, która nigdy nie jest listą skończoną. Każdorazowo, ze względu na konkretny cel, będzie ona wyglądać nieco inaczej.
Zmieniające się cele, strategie przedsiębiorstwa (zmiany wewnętrzne), zmiany rynkowe, polityczne, makro i mikrogospodarcze (zmiany zewnętrzne), mogą ją znacząco modyfikować.
Mając aktualną listę Interesariuszy możemy przejść do etapu ich kategoryzowania, kierując się konkretnymi kryteriami (np. władzy, zainteresowania). Mając Interesariuszy uporządkowanych według konkretnych kryteriów i posortowanych według ich istotności w danej grupie możemy przejść do kreowania strategii komunikacyjnych dla każdej z tych grup.
Odpowiednio dobrana komunikacja pozwala zwiększyć zaangażowanie Interesariuszy. W ramach strategii komunikacyjnej można nie tylko wypracować język komunikacji, ale także różnicować Interesariuszy ze względu na kryterium dostępności, szczegółowości informacji, jakie są im przekazywane.
Mapy Interesariuszy występują w wielu wariantach, stąd też Mapę najlepiej jest tworzyć na podstawie szablonów adekwatnych, pasujących do doraźnych celów.
Najpopularniejszym wariantem jest macierz, w której umieszcza się Interesariuszy na jednym z czterech pól, wyznaczonych na podstawie intensywności występowania cechy - wpływu oraz zainteresowania.
FAQ Mapa Interesariuszy - Najważniejsze Pytania
Tworząc Mapę, należy w szczególności zwrócić uwagę na poniższe pytania i znaleźć dla nich jak najbardziej wyczerpujące odpowiedzi:
- Kto ma największy wpływ na przedsiębiorstwo, projekt?
- Na kogo przedsiębiorstwo, projekt ma największy wpływ?
- Jakie zasoby, władzę, zainteresowanie, wpływ mają poszczególni Interesariusze?
- Jaką rolę pełnią poszczególni Interesariusze?
- Który z Interesariuszy jest najsilniej zaangażowany emocjonalnie?
- Co motywuje poszczególnych Interesariuszy?
