Zgodnie z bardzo lapidarną definicją model MVP (Minimum Viable Product) jest eksperymentem, który pozwala odsiać pomysły biznesowe wzbudzające zainteresowanie rynkowe od kompletnie chybionych.
Jeśli zastanawialiście się kiedyś, co znaczy Minimum Viable Product, co oznacza akronim MVP, jaką rolę MVP UX Design odgrywa w procesie projektowania, wdrażania, optymalizowania, rozwijania produktów cyfrowych to macie ku temu najlepszą okazję.
Terminy takie jak: MVP produktu, MVP aplikacji, MVP UX po przeczytaniu niniejszego artykułu staną się na pewno o wiele jaśniejsze oraz bardziej zrozumiałe.
Co kryje się pod skrótem MVP i czym jest produkt minimalnie użyteczny, produkt o kluczowej funkcjonalności? Jakie zastosowanie mają produkty, usługę cyfrową minimalnie użyteczną?
Dlaczego warto wprowadzać na rynek, oferować użytkownikom, klientom produkty, które posiadają tylko podstawowe funkcjonalności?
Jakie UX powinny zapewniać produkty oferowane w formule Minimum Viable Product?
Produkty minimalnie użyteczne, produkty o kluczowej funkcjonalności stały się bardzo popularne, nie tylko w domenie start-upowej. W branży gier komputerowych również takie rozwiązania są znane i stosowane.
Warto także przypomnieć, że giganci tacy jak Facebook, Groupon, Airbnb, Amazon, czy Dropbox rozpoczynali podbój rynku właśnie w formule MVP.
Zatem przyjrzymy się z bliska zaletom, ograniczeniom oraz uwarunkowaniom, jakie wiążą się z MVP.
Zapraszamy do lektury!
Chcesz zbudować MVP?
MVP - co to? Czyli krótka definicja Minimum Viable Product
Produkty cyfrowe tworzone w formule, modelu MVP bardzo często są porównywane do próbek, sampli, jakie oferowane są klientom w innych branżach.
MVP porównuje się także do eksperymentalnych metod naukowych, w ramach których poddawane sprawdzeniu, weryfikacji, falsyfikacji są hipotezy badawcze.
W MVP chodzi o hipotezy biznesowe, o poszukiwanie informacji zwrotnej. O sprawdzenie, czy dany pomysł na biznes ma uzasadnienie rynkowe - czy spowoduje zainteresowanie, które przełoży się na satysfakcjonujące przychody oraz zyski.
I trzeba przyznać, że tego rodzaju porównania są bardzo trafne.
Za MVP stoi bowiem idea, że żaden pomysł nie jest dość dobry na papierze, żaden nie jest dość przekonujący dopóki nie zostanie skonfrontowany z potrzebami użytkowników.
Jednocześnie, żaden pomysł, żaden produkt nie może być na papierze jednoznacznie skreślony dopóki nie zostanie poddany rynkowej próbie. Każdy wymaga informacji zwrotnej - przetestowania.
Oczywiście w warunkach minimalizowania ryzyka finansowego oraz pewnej ostrożności projektowej, wyrażającej się w ograniczonym czasie oraz ograniczonym zaangażowaniu zasobów.
Eksperymentowanie, minimalizacja ryzyka, poszukiwanie szans to bodaj najważniejsze wartości, działania, jakie napędzają właścicieli biznesów, którzy chcą zacząć przygodę rynkową od MVP.
No dobrze, ale co to jest MVP?
Co to znaczy MVP? Zgodnie z definicją opublikowaną w artykule pt. “Defining, developing, and building a minimum viable product (MVP)” cyfrowy produkt o minimalnej użyteczności, produkt o kluczowej funkcjonalności to po prostu pierwsza wersja produktu, którą można wprowadzić na rynek.
Minimum Viable Product to produkt, który posiada najbardziej podstawowe funkcje, pozwalające użytkownikom osiągać najbardziej elementarne cele.
Jednocześnie, MVP staje się narzędziem dla projektantów UX oraz programistów, developerów, badaczy UX - zapewnia niezbędny feedback, wgląd w potrzeby jego użytkowników. I to stanowi jego wartość.
Z kolei zgodnie z ujęcium, podejściu Erica Riesa, zaprezentowanym w serwisie Agile Alliance, Minimum Viable Product jest traktowany jako wstępna wersja nowego produktu.
Wersja, która umożliwia zespołowi projektowemu, developerskiemu, badawczemu zebranie dużej ilości informacji o klientach przy możliwie najmniejszym wysiłku.
MVP jest więc wersją produktu (np. aplikacji):
- podstawową
- działającą w ograniczonym zakresie
- obsługującą funkcje, które wynikają z wąsko rozumianej propozycji wartości
- adresowaną do wąskiego grona odbiorców (Innovators, Early Adopters)
- elastyczną – pozwalającą szybko rozszerzyć funkcjonalności i dopasować produkt do rynku.
Korzyści tworzenia MVP - produktu o kluczowej funkcjonalności
Od stworzenia koncepcji, wizji produktu (np. aplikacji mobilnej, oprogramowania desktop, usługi świadczonej użytkownikowi online) do jego zaoferowania użytkownikom, dzięki modelowi MVP, nie potrzeba wiele czasu.
Krótkie ramy czasowe stanowią jeden z głównych czynników popularności MVP.
Równie atrakcyjny jest także sposób rozwoju produktów o kluczowej funkcjonalności, które są zazwyczaj prowadzone w metodykach zwinnych (np. Agile, Lean Startup).
Iteracje pozwalają zespołom projektowym, developerskim, badawczym edukować się oraz proponować rozwiązania, które spotkają się z większym zainteresowaniem użytkowników.
Ponadto, najważniejszym celem, korzyścią płynącą z Minimum Viable Product jest:
- możliwość testowania rozwiązań technologicznych, funkcji produktu, modeli biznesowych, problemów
- sondowanie, odkrywanie, rozumienie potrzeb i ich uwarunkowań
- pozyskiwanie argumentów, pozwalających dokonywać bardziej trafnych i skutecznych biznesowo, technologicznie, UX-owo decyzji
- odkrywanie nisz rynkowych
- zapewnienie satysfakcji użytkownikom
- możliwość zmierzenia poziomu zainteresowania klientów
- możliwość ustanowienia optymalnej konfiguracji funkcjonalności, cech, atrybutów, modusów (sposobów działania)
- minimalizowanie ryzyka
- optymalizowanie, zdywersyfikowanie budżetu
- pozyskiwania dużej, znaczącej ilości danych jakościowych oraz ilościowych
- możliwość odkrywania rang funkcji, jakich dokonują użytkownicy produktu cyfrowego - nie tak znów rzadko zdarza się, że funkcje, które twórcy uznają jako podstawowe są przez użytkowników traktowane jako peryferyjne i vice versa.
W sensie projektowym, biznesowym wykorzystanie potencjału MVP oznacza także możliwość bardziej trafnego zdefiniowania priorytetów w przepływach pracy.
Zarządzanie projektem, produktem który jest tworzony w metodologiach zwinnych (a w takich właśnie tworzy się produkty minimalnie użyteczne, produkty o kluczowej funkcjonalności - np. Lean Startup) jest o wiele bardziej:
- racjonalne
- bezpieczne
- ekonomiczne
- wydajne - pod względem czasu, budżetu
- bezproblemowe
- racjonalne i nastawione na dobrze zdefiniowane pomniejsze cele
- szybsze
- zorientowane na lepiej poznane potrzeby klienta.
Z biznesowego punktu widzenia uzasadnieniem dla wdrożenia produktu w formule MVP jest przede wszystkim:
- możliwość uzyskania większej retencji klient / użytkownik używających aplikację
- zainteresowanie grup użytkowników produktów innowacyjnych (z czym kojarzony jest startup)
- podejmowanie decyzji biznesowych i tym samym projektowych w oparciu o dane - Evidence-Based UX
- trafniejsze pozycjonowanie, dopasowanie produktu cyfrowego “na” i “do” rynku
- możliwość szybszego reagowania na zmieniające się warunki rynkowe (MVP pomaga reagować na opinie klientów i dostosowywać produkt do zmieniających się priorytetów)
- możliwość uzyskania strategicznej przewagi rynkowej
- możliwość określenia minimalnej rentowności produktu
- możliwość zminimalizowania czasu oraz zasobów, które są konieczne do stworzenia produktu cyfrowego
- możliwość uniknięcia ryzyka wykonania niepotrzebnej pracy, straty cennego czasu (w sensie kosztów produkcji oraz timingu - wejścia na rynek).
MVP będąc czymś więcej niż prototypem i czymś mniej niż pełna wersja produktu jest także punktem wyjścia wskazującym, korygującym kierunek rozwoju produktu cyfrowego w przyszłości.
Tworząc, rozwijając produkt w modelu MVP warto także pamiętać o możliwych problemach, jakie się pojawiają.
Podstawowe ryzyko jest związane z możliwością dokonywania ocen, predykcji na podstawie błędnych przesłanek.
Zmiany dokonywane w ramach rozwoju MVP powinny wynikać z bardzo konkretnie, świadomie zdefiniowanych wskaźników oraz informacji zwrotnych, które powinny uwzględniać różnice między modelami:
- MVP (Minimum Viable Product), który skupia się na walidacji hipotez biznesowych, uczeniu, poznaniu potrzeb oraz problemów użytkowników
- MMF (Minimum Marketable Feature), który skupia się na minimalnym zestawie funkcji, które stanowią jakąkolwiek wartość dla klienta
- MMP (Minimum Marketable Product), który zorientowany jest na określenie rentowności projektu.
Minimum Viable Product to model, formuła, która zabezpiecza właścicieli biznesów przed błędnymi decyzjami inwestycyjnymi, przed tworzeniem produktów, które klienci odrzucą lub które nie będą się cieszyły zadowalającym biznesowo zainteresowaniem.
Warto pamiętać, że gros startupów nie odnosi rynkowego sukcesu z najbardziej prozaicznego powodu – produkt cyfrowy, usługę cyfrową, którą oferują nie wzbudza zainteresowania, nie jest w stanie wygenerować wystarczających przychodów.
Warto zatem pamiętać, że sukces produktu cyfrowego zależny jest od dopracowania trzech kluczowych cech, którymi projekt w modelu MVP powinien się charakteryzować.
Minimalnie użyteczny, opłacalny produkt dla użytkowników, klientów musi oferować odpowiednio atrakcyjną wartość, by chcieli z niego korzystać.
Musi dawać jasną wizję przyszłych korzyści, które będą się rozszerzać w toku rozwoju, poprawiania produktu.
Spodziewane korzyści w przyszłości są bardzo silnym atraktorem, ale także w dużym stopniu przesądzają o lojalności użytkowników.
By ich zatrzymać produkt musi przyszłe wartości komunikować w sposób czytelny i przekonujący.
Splot tych czynników, ich wzajemne warunkowanie się, odbywające się w logice sprzężenia zwrotnego stanowi warunek konieczny i jednocześnie wystarczający, by produkt miał szansę na rozwój i ewentualny sukces.
Jak zaplanować minimalnie użyteczny, opłacalny produkt?
Głównym celem i korzyścią płynącą z tworzenia produktów cyfrowych w modelu MVP jest możliwość szybkiego, stosunkowo taniego wejścia na rynek.
Podejście MVP będąc narzędziem weryfikującym, walidującym wartość pozwala zbierać informacje, rozwijać produkt, program (jego cechy, atrybuty) oraz zapewniać mu stały wzrost.
Istotną kwestią jest zatem ustanowienie pewnej równowagi między tym, co produkt cyfrowy oferuje użytkownikom, a tym, czego użytkownicy faktycznie potrzebują.
Model MVP pozwala optymalizować sposób zaspokajania potrzeb, przy czym niezwykle istotne jest, by proces rozwoju (np. strony www) był dokonywany w oparciu o jasno zdefiniowane priorytety, klarowne definicje oraz adekwatne narzędzia.
Przede wszystkim potrzebne jest:
- właściwe zdiagnozowanie problemu, jaki MVP ma rozwiązywać - problem jest realny i wart uwagi, o ile jest problemem dla użytkowników, na tyle palącym, że wymagającym adekwatnych narzędzi, metod, środków
- trafne określenie (w sensie jakościowym oraz ilościowym) grupy docelowej, osób, które problem odczuwają, poszukują jego rozwiązania lub co najmniej są na takie rozwiązanie otwarci, gotowi je wypróbować
- zdefiniowanie sposobu, w jaki problem będzie rozwiązywany przez MVP - jego atrakcyjności, skuteczności, wydajności, dostępności, szybkości, łatwości, szeroko rozumianej kosztowności
- określenie potrzeb, celów biznesowych w różnych perspektywach czasowych
- zdefiniowanie kryteriów sukcesu.
W przypadku MVP grupę docelową najczęściej stanowią tak zwani Early Adopters.
W artykule opublikowanym na blogu Interaction Design Foundation pt. “Early Adopters” grupę takich użytkowników, pierwszych klientów definiuje się jako osoby, które:
- jako jedni z pierwszych korzystają z nowych produktów, usług, technologii
- wyznaczają, kreują trendy (Trendsetters)
- chętnie angażują się w rozwój produktów - udzielają w sposób spontaniczny, aktywny, zaangażowany informacji zwrotnych, wyrażają opinie (np. polecają program, chwalą jego cechy)
- rekomendują produkt w sposób autonomiczny, bezwarunkowy, bezinteresowny.
Ponadto, warto także mieć świadomość zmienności zainteresowania typów użytkowników produktów w cyklu życia produktu.
Do zrozumienia tej kwestii bardzo przydatny jest podział typów użytkowników produktów zaproponowany przez socjologa Everetta Rogersa w książce pt. “Diffusion of Innovations”.
Amerykański badacz wyróżnił następujące typy użytkowników produktów:
- Innovators - którzy chętnie podejmują ryzyko, są otwarci i zainteresowani testowaniem nowych rozwiązań, lubią wprowadzać zmiany
- Early Adopters - którzy cieszą się autorytetem i mają duży wpływ na kształtowanie opinii oraz ocen innych osób
- Early Majority - którzy unikają ryzyka i dokonują wyborów konsumenckich w sposób racjonalny oraz ostrożny
- Late Majority - którzy są skłonni nabywać produkty, usługi wypróbowane i przetestowane przez innych użytkowników
- Laggards - którzy cenią tradycyjne metody działania i bardzo niechętnie podchodzą do zmian i ryzyka, ich pojawienie się zazwyczaj sugeruje, że produkt nie jest postrzegany jako innowacyjny i traci swój dotychczasowy status.
Specyficzne potrzeby klientów, podejścia, cele, wartości, sposoby działania, myślenia, oceniania powinny stanowić ważny punkt odniesienia w procesie rozwoju produktu cyfrowego.
Zainteresowanie poszczególnych typów użytkowników produktów (także cyfrowych) pokrywa się z cyklem życia produktu.
To jednak nie wszystko.
MVP wprawdzie jest “okrojoną” wersją produktu (nie mylić jednak z landing page), ale to wciąż produkt, który powinien być dopracowany pod kątem funkcjonalnym oraz dotyczącym User Experience.
Dlatego jego tworzenie powinno się odbywać w zgodzie z kolejnymi etapami, fazami tworzenia produktów cyfrowych - fazą odkrycia, fazą strategii, rozwoju koncepcji, fazą designu oraz fazą wdrożenia.
Model MVP nakierowany jest na edukację, rozumienie, rozwój bazujący na danych oraz informacjach zwrotnych, stąd konieczne jest zadbanie o jakość informacji pozyskanych od użytkowników końcowych.
W najbardziej podstawowym i użytecznym (projektowo, technologicznie, biznesowo) sensie należy zbierać informacje:
- jakościowe
- ilościowe.
Niewłaściwe, niewskazane jest przedkładanie, bądź pomijanie któregoś ze źródeł informacji. Trafne, użyteczne, wartościowe wnioski mogą być wyciągane tylko z analiz danych, pochodzących z obu źródeł.
Warto pamiętać, że dane jakościowe pozwalają zrozumieć sposób reakcji użytkowników, to na ile MVP jest dla nich przyjazny, intuicyjny, użyteczny, wartościowy, bądź przeciwnie bezużyteczny, bezwartościowy lub problematyczny.
Z kolei dane ilościowe pozwala zrozumieć zakres problemu oraz poznać wydajność produktu, określić w konkretny sposób jak duże / małe wyzwania stawia przed użytkownikami MVP.
Oba źródła danych pozwalają o wiele skuteczniej iterować, rozwijać produkt cyfrowy.
Cały proces pozyskiwania informacji zwrotnych oraz ich uwzględniania w procesie projektowo-technologiczno-biznesowym powinien mieć charakter cyrkularny.
Co znaczy MVP? Podsumowanie artykułu.
- Co to MVP? MVP będąc czymś więcej niż prototyp i czymś mniej niż pełna wersja produktu stanowi punkt wyjścia wskazujący kierunek rozwoju aplikacji webowej, aplikacji mobilnej w przyszłości.
- Minimum Viable Product jest rodzajem eksperymentu, w którym odsiewane są pomysły biznesowe wzbudzające zainteresowanie rynkowe od nietrafionych.
- Produkty cyfrowe tworzone w modelu MVP porównywane są do sampli oraz eksperymentalnych metod naukowych, w których o ich wartości, przydatności decydują klienci.
- Możliwość testowania hipotez biznesowych, minimalizacja ryzyka, poszukiwanie szans najczęściej motywują właścicieli biznesów do skorzystania z modelu MVP.
- Produkt o kluczowej funkcjonalności to pierwsza wersja produktu, którą można wprowadzić na rynek, którą bez ryzyka można zaprezentować użytkownikom.
- W przeciwieństwie do produktów w wersjach pełnych, MVP posiada tylko podstawowe funkcjonalności (przy czym nie jest to prototyp). Jest tańszy i szybszy w produkcji.
- Minimum Viable Product to produkt, który posiada najbardziej podstawowe funkcje, pozwalające użytkownikom osiągać najbardziej elementarne cele. (Uwaga - landing page nie jest przykładem MVP).
- MVP są najczęściej tworzone w jednej z metodyk zwinnych.
- Iteracje pozwalają zespołom specjalistów edukować się oraz proponować grupie docelowej rozwiązania bardziej adekwatne do potrzeb.
- Minimum Viable Product to model, formuła, która zabezpiecza właścicieli biznesów przed błędnymi decyzjami inwestycyjnymi.
- Rynkowy sukces produktu cyfrowego zależny jest od tego, czy MVP użytkownikom zaoferuje odpowiednio atrakcyjną wartość oraz od wprowadzenia jasnej wizji przyszłych korzyści, które będą się rozszerzać w toku rozwoju produktu.
- Model MVP (także MVP IT) nakierowany jest na edukację, rozumienie, rozwój bazujący na danych oraz informacjach zwrotnych.
