Badania Eksploracyjne służą do odkrywania potrzeb, zachowań, celów użytkowników aplikacji webowych lub mobilnych, które przed badaniem nie były projektantom, badaczom znane.
Głównym celem Badań Eksploracyjnych jest głębsze, wielowymiarowe zrozumienie użytkowników końcowych - ich problemów, potrzeb, zachowań, preferencji, doświadczeń, emocji.
Pozwalając zrozumieć użytkownika, Badania Eksploracyjne, dają szansę stworzenia produktu cyfrowego lepiej dostosowanego, który w bardziej satysfakcjonujący i przyjemny, atrakcyjny sposób realizuje cele i zadania userów.
Badania Eksploracyjne pozwalają zrozumieć nie tylko, jaką potrzebę ma produkt zaspokajać, ale także w jaki sposób oraz czyją potrzebę ma zaspokajać.
W tym sensie są to badania o znaczeniu strategicznym, które powinny być stałym elementem w procesie tworzenia strategii produktu, planów jego wdrożenia oraz rozwoju.
Czym są Badania Eksploracyjne? Jakie rodzaje badań UX się kryją pod tą nazwą?
W jaki sposób należy przeprowadzać Badania Eksploracyjne? Kiedy należy je stosować?
Jeśli jesteście ciekawi odpowiedzi na powyższe pytania, koniecznie przeczytajcie ten artykuł!
Badania Eksploracyjne - co to jest?
Badania Eksploracyjne najczęściej są rekomendowane, gdy właściciele biznesu, projektanci UX/UI, badacze UX dostrzegają, że istnieje więcej niewiadomych niż danych, informacji, wiedzy, co do których istnieje stosunkowa pewność.
Pod hasłem Badań Eksploracyjnych tak naprawdę nie kryje się żadna pojedyncza metoda, czy technika badawcza.
Jest to nazwa zbiorcza dla dowolnej kombinacji metod i technik, które zespół badawczy (UX Research) chce użyć do pogłębienia swojej wiedzy o sposobach użytkownika produktu lub nieznanych dotąd potrzebach użytkowników końcowych.
Wprawdzie Badania Eksploracyjne można wykonywać na dowolnym etapie powstawania produktu cyfrowego, ale zdecydowanie warto z nich korzystać na jak najwcześniejszym.
Dzięki temu możliwe jest budowanie produktu od początku zorientowanego na potrzeby, możliwości, oczekiwania, doświadczenia użytkownika końcowego.
Badania Eksploracyjne pozwalają odkrywać, rozumieć, zgłębiać, uczyć się oraz poszukiwać lepszych rozwiązań oraz pól, obszarów nowych możliwości.
Innymi słowy, pozwalają ulepszać produkty i poprawiać doświadczenia użytkowników.
Stanowią także źródło inspiracji, odkryć nowych perspektyw, pozwalających skuteczniej konkurować na rynku, utrzymywać pozycję, rozwijać produkty cyfrowe.
Wartość Badań Eksploracyjnych
Szeroki zakres problemowy tego rodzaju badań (np. wyrażający się w pytaniu: W jaki sposób ludzie uczą się grać na instrumentach?) jest okazją do zrozumienia szerszego kontekstu.
Osadzenia produktu w siatce potrzeb, wartości, celów, oczekiwań o wiele bardziej złożonej oraz mającej większe znaczenie dla użytkownika.
Ponadto, Badania Eksploracyjne stanowią narzędzie:
- identyfikowania, definiowania nowych problemów badawczych
- ustalania priorytetów badawczych
- formułowania hipotez
- wyznaczania długofalowej strategii badawczej.
Ogromną zaletą Badań Eksploracyjnych jest możliwość postawienia dowolnego pytania badawczego oraz znalezienia w elastyczny sposób możliwie najbardziej adekwatnej metody uzyskania odpowiedzi na nie.
Badania Eksploracyjne są także przydatne do generowania nowych pomysłów (projektowych, funkcjonalnych, ale także badawczych, biznesowych).
Stanowią także rodzaj mapy, dzięki której możliwe jest:
- uzyskanie głębszego wglądu
- priorytetyzowanie pracy
- uzasadnianie decyzji (od projektowych po biznesowe)
- empatyzowanie - głębsze rozumienie emocji, pozycji, uwarunkowań użytkowników.
Pozwalają projektantom UX/UI lepiej zrozumieć problem, który próbują rozwiązać. Są gruntowną podstawą do formułowania hipotez projektowych, które następnie można poddawać weryfikacji.
Tym samym proces projektowy nie jest procesem przypadkowym, ale ustrukturowanym, celowościowym oraz o wiele bardziej racjonalnym.
Badania Eksploracyjne stanowić mogą także punkt wyjścia do przeprowadzania badań ilościowych, głównie pozwalających na testowanie rozwiązań i wyłanianie najbardziej skutecznych.
Wychodząc od bardzo ogólnie sformułowanego problemu (za pomocą pytań: Co? Jak? Gdzie? Dlaczego? Kiedy? W jaki sposób?) w drodze zawężania aspektów problemów dochodzi się do problemów bardziej szczegółowych, konkretnych.
Bardzo częstym powodem wykorzystywania Badań Eksploracyjnych jest chęć odkrycia nowego pola innowacji, niszy, nowych obszarów, w które produkt cyfrowy może się wpisać.
W tym też aspekcie wyraża się główna różnica między badaniami ewaluacyjnymi a eksploracyjnymi.
Badania ewaluacyjne (np. badania użyteczności) służą do ustalenia poziomu zaspokajania potrzeb użytkownika przez produkt cyfrowy (wyrażających się na przykład w łatwości nawigacji).
Badania Eksploracyjne służą do kreowania nowych pomysłów, dzięki poszukiwaniu odpowiedzi na pytania o dużym poziomie ogólności.
Najczęściej wykorzystywane metody badawcze w Badaniach Eksploracyjnych
Elastyczność, o której już wspominaliśmy, wyraża się w braku sztywnych reguł doboru pojedynczych lub połączonych metod i technik badawczych.
Możliwość kreatywnego podejścia do wyboru metod jest dużą zaletą Badań Eksploracyjnych.
Przykłady Badań Eksploracyjnych
Badania Eksploracyjne najczęściej są prowadzone za pomocą:
- indywidualnych wywiadów pogłębionych (IDI - Individual In-Depth Interview)
- grup fokusowych
- metod obserwacji etnograficznych
- badania dzienników
- badań kontekstowych.
Indywidualne wywiady pogłębione oraz badania grup fokusowych są metodami mocno sformalizowanymi. Polegają na rozmowie z badanymi, którzy proszeni są o wyrażenie opinii, uwag, obserwacji na temat badanego produktu cyfrowego.
W badaniach grup fokusowych badacz moderuje ich przebieg. Interakcja między uczestnikami badania pozwala odkryć większą ilość problemów oraz umożliwia uchwycenie ich popularności.
Badania etnograficzne pozwalają na obserwację użytkowników aplikacji w ich naturalnym środowisku, w znanym im kontekście, co pozwala obserwować zachowania o wiele bardziej naturalne, typowe, nawykowe.
Badania dzienniczkowe pozwalają na systematyczne zbieranie danych w specjalnym kwestionariuszu, w którym badany zapisuje wszystkie czynności związane z tematem badania.
Badanie kontekstowe polega na przeprowadzeniu ustrukturyzowanego wywiadu oraz obserwacji użytkowników, ich zachowań w naturalnym dla nich środowisku. Ich celem jest odkrycie, w jaki sposób, w jakich warunkach użytkownicy korzystają z produktu cyfrowego.
Jak prowadzić Badania Eksploracyjne?
W dobie pandemii, ale także rosnącej popularności platform badawczych, badania prowadzone w formule zdalnej stają się powoli standardem. Dotyczy to także Badań Eksploracyjnych.
Badania Eksploracyjne prowadzone w formule zdalnej pozwalają w sposób równie rzetelny, trafny, wiarygodny zbierać dane, poznawać zachowania, reakcje, opinie, postawy użytkowników produktów cyfrowych.
Odpowiednie podejście do techniki przeprowadzenia badania pozwala na uzyskanie wartościowych danych.
Przy czym podczas przeprowadzania badań eksploracyjnych konieczne jest zadbanie o:
- wiarygodność oraz zaufanie (do badania jako takiego, badacza, tematyki badań)
- odpowiednie, wielokanałowe zbudowanie relacji z badanymi, dzięki czemu badanie będzie dla nich bardziej komfortowe oraz zrozumiałe
- wielowymiarowość badań, łączenie metod, dzięki czemu możliwe jest głębsze, szersze i bardziej wyczerpujące zbadanie problemu
- odpowiednie przygotowanie, prowadzenie uczestników badań
- zaznajomienie badanych z narzędziem, które służy do komunikacji, wykonywania zadań badawczych.
Generalnie jedną z ważniejszych kwestii jest odpowiednie przygotowanie się do badań, przede wszystkim polegające na znalezieniu odpowiedzi na poniższe pytania:
- jaki jest podstawowy cel badania?
- jakie są najważniejsze pytania badawcze?
- jakie metody badawcze pozwolą udzielić na nie najtrafniejszych, najbardziej wyczerpujących odpowiedzi?
- jakie grupy badanych należy poddać badaniu?
- gdzie i w jaki sposób można rekrutować uczestników badania?
- za pomocą jakich narzędzi należy przeprowadzić badania?
- jaki jest minimalny oraz maksymalny czas dostępny na badania?
Warto także pamiętać, że Badania Eksploracyjne służą przede wszystkim do:
- poznania grup klienckich - także do odkrycia nowych, dotychczas nie uwzględnianych
- uzyskiwania szerszego obrazu rynku - Big Picture
- kreowania oraz testowania nowych pomysłów
- poszukiwania okazji
- dostrzegania nowej szansy, koniunktury, niszy, nowych trendów, tendencji.
Badania Eksploracyjne. Podsumowanie artykułu
- Rozwój technik eksploracyjnych spowodował, że Badania Eksploracyjne są wykorzystywane do odkrywania nieznanych potrzeb, zachowań, celów użytkowników aplikacji webowych lub mobilnych.
- Nadrzędnym celem Badań Eksploracyjnych jest głębsze, wielowymiarowe zrozumienie użytkowników końcowych. Przede wszystkim ich problemów, potrzeb, zachowań, preferencji, doświadczeń oraz emocji.
- Niektóre przykłady badań eksploracyjnych: techniki eksploracyjne, badanie hipotezy, Badania Eksploracyjne pozwalają zrozumieć nie tylko, jaką potrzebę ma produkt zaspokajać, ale także na wstępne sprawdzanie, w jaki sposób oraz komu ma ją zaspokajać.
- Najczęściej są rekomendowane, gdy organizacja mierzy odczuwa deficyt pewności, wiarygodnych danych, informacji, wiedzy, mogącej stanowić argument decyzyjny.
- Badania Eksploracyjne obejmują różnorodne metody badawcze i ich cechą konstytutywną jest elastyczność.
- Badania Eksploracyjne jest to nazwa dla dowolnej kombinacji metod (np. badania etnograficzne UX) i technik, przy czym nie są to testy użyteczności UX, testy użyteczności stron internetowych, testy użyteczności aplikacji, laboratoryjne testy użyteczności, zdalne testy użyteczności, testy interfejsu i użyteczności, testy użyteczności strony, testy UX sensu stricte.
- Szeroki zakres problemowy Badań Eksploracyjnych jest okazją do zrozumienia szerszego kontekstu oraz osadzenia produktu w siatce potrzeb, wartości, celów, oczekiwań o wiele bardziej złożonej oraz mającej większe znaczenie dla użytkownika.
- Badania UX, Badania Eksploracyjne są wykorzystywane do tworzenia nowych pomysłów.
- Stanowią podstawę formułowania hipotez projektowych, które następnie można poddawać weryfikacji.
- Badania ewaluacyjne (np. badania użyteczności) służą do ustalenia poziomu zaspokajania potrzeb użytkownika przez produkt cyfrowy, a Badania Eksploracyjne służą do kreowania nowych pomysłów, dzięki poszukiwaniu odpowiedzi na pytania o dużym poziomie ogólności.
- Badania jakościowe UX, badania z użytkownikami UX w tym Badania Eksploracyjne najczęściej są prowadzone za pomocą indywidualnych wywiadów pogłębionych, grup fokusowych, metod obserwacji etnograficznych, badania dzienników, badań kontekstowych.
