Problematykę rozwiązań chmurowych podejmowaliśmy już na łamach Journala w dwóch artykułach: “Jak przenieść aplikację do chmury?” oraz w “Serverless - biznes bez serwera”.
Jeśli zastanawialiście się czym jest Chmura Obliczeniowa, to prawdopodobnie nazwa AWS Cloud Computing również będzie dla Was brzmieć znajomo.
Jeśli nie zastanawialiście się nad Chmurami Obliczeniowymi, ale jesteście ciekawi, z czym to pojęcie należy kojarzyć, to koniecznie przeczytajcie poniższy artykuł.
Dlaczego?
Bowiem z Cloud Computing mamy do czynienia niemal przez cały czas, nawet jeśli o tym nie wiemy.
A trzeba wiedzieć, że usługi takie jak chociażby streaming video, streaming audio, gry online, dostęp do przestrzeni dyskowej są właśnie oparte na rozwiązaniach chmurowych.
Cloud Computing nie jest jednak usługą, z której korzystają jedynie najwięksi gracze rynkowi.
Klientami Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure, Google Cloud, Alibaba Cloud, IBM Cloud, Oracle, Salesforce są także średnie i małe organizacje.
Firmy z sektora MSP w bardzo szerokim pakiecie usług znajdują rozwiązania dedykowane. Dostosowane do ich potrzeb, skali działalności oraz możliwości finansowych.
Cloud Computing zapewnia bowiem dostęp do oprogramowania, aplikacji, usług, technologii, zasobów, które przede wszystkim cechują się wysokim zaawansowaniem technologicznym, wydajnością oraz bezpieczeństwem.
No dobrze, ale jakie jeszcze korzyści dla organizacji niesie korzystanie z Cloud Computing? Jakiego rodzaju usługi obliczeniowe są oferowane w ramach Chmury Obliczeniowej?
Jakie koszty musi ponieść organizacja, która chce korzystać z Cloud Computing? Czy Cloud Computing jest bezpieczne?
To nasze pytania, na które postaramy się odpowiedzieć w niniejszym artykule.
Czym jest przetwarzanie w chmurze - za chwilę stanie się jasne. Nie przedłużając - zapraszamy do lektury!
Cloud Computing - co to?
Cloud Computing, Chmura Obliczeniowa to dostarczanie zdalnych usług obliczeniowych (m.in. pamięci masowej, serwerów, baz danych, sieci, oprogramowania, rozwiązań z zakresu Artificial Intelligence).
Odpowiadając na pytanie - Co to jest Chmura Obliczeniowa? Co to jest Cloud Computing? - trzeba powiedzieć, że jest to także oferowanie bardzo zaawansowanych, innowacyjnych technologii, elastycznych zasobów, umożliwiających, między innymi, skalowalność biznesów cyfrowych.
Damian Dziembek w artykule pt. „Cloud Computing – charakterystyka i obszary zastosowań w przedsiębiorstwach” wskazuje na kolejną cechę Cloud Computing.
Cloud Computing - w ujęciu tego autora - jest jednocześnie zestawem technologii teleinformatycznych oraz modelem przetwarzania danych w formie usług.
Trafnie dodaje także, że Chmura Obliczeniowa całkowicie przedefiniowała sposób, w jaki rozwiązania IT są dostarczane przez dostawców oraz nabywane, użytkowane i finansowane przez odbiorców.
Ponadto, Cloud Computing jest oparte głównie na:
- wirtualizacji (Virtualisation), która pozwala firmom efektywniej korzystać z zasobów sprzętowych, usług oraz oprogramowania
- przetwarzaniu sieciowym (Grid Computing), które zapewnia bardzo dużą moc obliczeniową, bezpieczeństwo, stabilność działania oraz stosunkowo wysoką niezawodność
- użyteczności (Utility Computing), która wyraża się w oferowanej na żądanie konkretnej np. mocy obliczeniowej, za którą płatność jest naliczana według realnego zużycia
- przetwarzaniu autonomicznym (Autonomic Computing), które jest systemem przetwarzania zdolnym do samosterowania bez konieczności interwencji człowieka
- architekturze zorientowanej na usługi (Service-Oriented Architecture - SOA), która stanowi odpowiedź na rzeczywiste potrzeby użytkownika.
W definicjach Cloud Computing najczęściej podkreśla się:
- wygodę tego modelu
- szybkość dostarczania rozwiązań, technologii, usług, narzędzi
- gwarancję zapewnienia skalowalności i niezawodności
- o wiele mniejszą konieczność posiadania odpowiednich kompetencji, zasobów (sprzętowych, technologicznych, ludzkich) - użytkownik nie musi posiadać rozległej, głębokiej wiedzy o sposobie realizowania tej usługi
- atrakcyjny model płatności - płatność naliczana jest dopiero w momencie realnego użytkowania (model Pay-as-you-go)
- dużą przyjazność oraz różnorodność oferowanych usług
- mierzalność usług
- dynamiczną elastyczność - zakres usług może być szybko dopasowywany do zmieniających się potrzeb.
Cloud Computing rozwiązuje także inny problem.
Organizacja zamiast inwestować, całkiem spore środki, w zakup, utrzymanie, rozwój, konserwację serwerów, centr danych, oprogramowania, technologii po prostu kupuje je na żądanie.
Zakup w takiej formule mocy obliczeniowej, pamięci masowej, baz danych, dostępu do oprogramowania, usług cyfrowych jest o wiele tańszy niż ich samodzielne tworzenie oraz rozwijanie.
Zakup licencji jest dość kosztowny i ograniczający. Z kolei samodzielny rozwój infrastruktury, technologii wymaga nakładów, które zwracają się dopiero po długich latach.
Dla wielu firm nowoczesne rozwiązania technologiczne są po prostu niedostępne ze względów budżetowych, czasowych, organizacyjnych, rynkowych (np. braku na danym rynku odpowiedniej ilości wysoko wykwalifikowanych specjalistów).
Niestety, czego także trzeba mieć świadomość, rozwój technologiczny jest bardzo dynamiczny.
Sprostanie tym wymogom i nadążanie za zmianami jest możliwe do osiągnięcia, tylko dla organizacji, które są na to gotowe pod wyżej wymienionymi względami.
Zaletą Chmury Obliczeniowej jest także jej brak ograniczeń lokalizacyjnych - usługi są oferowane przez dostawców klientom z całego świata.
Najczęściej Cloud Computing jest wykorzystywane do:
- tworzenia kopii zapasowych danych
- odzyskiwania danych
- pisania, debugowania, uruchamiania, testowania aplikacji natywnych dla chmury
- zapewniania bezpieczeństwa aplikacjom
- analizy dużych zbiorów danych
- zapewnienia optymalnej skalowalności usług, treści, biznesów
- zapewniania pożądanej wydajności
- tworzenia i uruchamiania konfigurowalnych maszyn wirtualnych
- tworzenia, wdrażania, skalowania modeli sztucznej inteligencji (AI - Artificial Intelligence)
- przeprowadzania migracji aplikacji.
Korzyści z Cloud Computing
Przetwarzanie w chmurze, dzięki rozbudowanym centrom danych, technologiom są w stanie zapewnić klientom dostęp do sprzętu, infrastruktury, oprogramowania, usług.
Różnica między samodzielnym zaspokajaniem potrzeb sprzętowych, technologicznych a uzyskiwanym za pomocą platform chmurowych jest, mówiąc całkiem wprost, ogromna.
Samodzielny rozwój wymaga przede wszystkim:
- co najmniej kilku, a w większości przypadków kilkunastoosobowego zespołu (wewnętrznego działu IT zajmującego się, rozwijaniem infrastruktury IT, jej utrzymaniem)
- regularnych, kosztownych aktualizacji sprzętu
- budżetów obsługujących także koszty związane z energią elektryczną, wynajmem, utrzymaniem odpowiednich warunków w serwerowniach, które gwarantują bezpieczeństwo, ciągłość pracy urządzeń, ich właściwą eksploatację.
Atrakcyjność rozwiązań chmurowych jest oczywista właśnie ze względu na nieefektywność, niepraktyczność, kosztowność, ryzykowność samodzielnych działań.
Ponadto, organizacje korzystające z Cloud Computing nie muszą się troszczyć o:
- konieczny poziom bezpieczeństwa
- pożądaną skalowalność
- regularną, niezbędną konserwację
- konieczną aktualizację infrastruktury
- logistykę, organizację, niezawodność
- ciągłość pracy infrastruktury, którą bardzo łatwo utracić w wyniku sytuacji kryzysowych (np. sytuacji losowych).
Atrakcyjność, niewątpliwa korzyść, jaka wiąże się z Cloud Computing, to koszty, a różnice są niemałe.
Ponadto, co jest dużą zaletą rozwiązań chmurowych koszty miesięczne, kwartalne, czy roczne bardzo łatwo wyliczyć, estymować, dzięki choćby takim narzędziom jak kalkulator cen (np. AWS Pricing Calculator).
Dość często, koszt oferowanych usług, narzędzi, maszyn zmniejsza się wraz ze zwiększaniem się zapotrzebowania (np. formuła Pay less by using more dostępna na AWS).
Ważną kwestią, która jest ewidentną korzyścią finansową, czasową, organizacyjną jest ponoszenie kosztów napraw, konserwacji, rozwoju przez dostawcę usług chmurowych.
Cloud Computing zwalania odbiorcę z konieczności myślenia o niezawodności. W sytuacji awarii, przywracanie działania aplikacji, odzyskanie jej kopii zapasowej jest prostsze, szybsze, tańsze i przede wszystkim takie zdarzenia nie są częste.
Zapewnienie ciągłości dostępu do aplikacji użytkownikom, dzięki chmurze jest o wiele tańsze i łatwiejsze.
Nader często podkreślanymi cechami Cloud Computing jest zwinność, elastyczność, które oznaczają w praktyce:
- bezpośredni dostęp do szerokiego zakresu technologii
- możliwość skorzystania z innowacji technologicznych
- możliwość budowania, testowania, rozwijania dowolnego rodzaju produktu cyfrowego
- możliwość eksperymentowania, poszukiwania najbardziej efektywnych rozwiązań
- możliwość testowania nowych pomysłów
- szybszą transformację cyfrową organizacji
- brak konieczności alokowania zasobów z góry
- możliwość skalowania zasobów
- dostęp do globalnych rynków - przykładowo AWS, dzięki globalnej infrastrukturze umożliwia wdrożenie aplikacji w wielu fizycznych lokalizacjach
- większą produktywność - wielu użytkowników może w tym samym czasie pracować na tych samych danych.
Zaletą Cloud Computing, której nie można także pominąć jest ciągła integracja i ciągłe dostarczanie (CI / CD - Continuous Integration / Continuous Delivery).
Continuous Integration / Continuous Delivery przede wszystkim:
- zwiększa wydajność pracy
- przyspiesza wprowadzenie produktu cyfrowego na rynek
- automatyzuje procesy budowania, testowania oraz wdrażania kodu.
Bezpieczeństwo Cloud Computing
Wdrożenie Cloud Computing to inwestycja w szeroko rozumiane bezpieczeństwo - prawne, technologiczne, infrastrukturalne, związane z cyberprzestępczością.
Właściwie trzeba powiedzieć, a nie jest to żadna przesada, że Chmura Obliczeniowa równa się bezpieczeństwo danych.
Zagrożenia Cloud Computing zdecydowanie lepiej “obsługuje”, zdecydowanie lepiej radzi sobie z prewencją oraz ze skutkami ataków. Przede wszystkim wiodący dostawcy platform chmurowych stale i za pomocą naprawdę znaczących nakładów środków rozwijają systemy bezpieczeństwa.
Nowe technologie, rozwiązania, narzędzia są stałym elementem budowania reputacji platform chmurowych w wymiarze cyberbezpieczeństwa.
Do najważniejszych obszarów bezpieczeństwa Cloud Computing należy:
- Cloud Security Gateways - umożliwiające szyfrowanie danych, zapobiegające utracie danych, nastawione na wykrywanie złośliwego oprogramowania, wykrywanie anomalii w dostępie do chmury
- Centralized Cloud Security Management - kontrolujące konfigurację bezpieczeństwa i integralność konfiguracji plików
- Hypervisor Security - zestaw narzędzi służący do monitorowania aktywności między systemem operacyjnym gościa a hypervisorem.
Ponadto, bezpieczeństwo w chmurze jest zapewniane przez:
- szyfrowanie danych podczas spoczynku, przesyłania i użytkowania
- zarządzanie tożsamością użytkowników i dostępem
- monitorowanie bezpieczeństwa i zgodności.
Modele usług Cloud Computing
Chmura Obliczeniowa oferowana jest w kilku modelach wdrażania.
Zróżnicowanie modeli jest uzasadnione, bowiem pozwala bardziej elastycznie, precyzyjnie, konkretnie adresować ofertę.
Chmura publiczna (Public Cloud)
W tym wariancie platforma chmurowa obsługuje wiele firm za pomocą tej samej infrastruktury, przy czym każda organizacja z niej korzystająca ma zapewnioną prywatność i jest odseparowana od pozostałych.
Będąc właścicielem ponosi pełną odpowiedzialność za centra danych, sprzęt i infrastrukturę.
Dostawca usług chmurowych publicznej zajmuje się konserwacją, bezpieczeństwem, elastycznością oraz skalowalnością dla każdej organizacji.
Innymi słowy, chmura publiczna jest zbudowana z zasobów, które nie należą do użytkownika końcowego.
Przykładem chmury publicznej jest na przykład poczta Gmail oferowana przez Google.
Prywatna chmura (Private Cloud)
Chmury prywatne alternatywnie bywają nazywane chmurami korporacyjnymi, wewnętrznymi lub lokalnymi.
Tego rodzaju chmury są zbudowane z zasobów należących fizycznie lub dzierżawionych przez użytkownika.
Prywatność jest realizowana poprzez ograniczony dostęp - z usług chmurowych mogą korzystać tylko użytkownicy danej organizacji.
Za utrzymanie, rozwój oraz bezpieczeństwo infrastruktury odpowiedzialny jest dedykowany zespół IT.
Chmury prywatne w porównaniu to platform publicznych są zazwyczaj o wiele bardziej kosztowne oraz problematyczne.
Chmura hybrydowa (Hybrid Cloud)
Powstały głównie po to, by oferować to, co w każdym z powyższych dwu modeli najlepsze. Chmury hybrydowe służą organizacjom zazwyczaj do separowania różnych potrzeb.
Chmury prywatne wykorzystywane są do krytycznych lub wrażliwych funkcji. Natomiast chmury publiczne zazwyczaj są używane, gdy konieczna jest duża moc obliczeniowa.
W chmurach hybrydowych przepływ danych odbywa się automatycznie, dzięki czemu zapewniona jest duża elastyczność, bezpieczeństwo oraz zgodność.
Model Multicloud
Wiele organizacji, kierując się różnymi potrzebami, celami, decyduje się na korzystanie z platform chmurowych od różnych dostawców.
Korzystanie ze zróżnicowanych ofert wielu dostawców pozwala bardziej elastycznie konfigurować, dopasowywać funkcje, narzędzia, rozwiązania, technologie.
Przykładowo, potrzeba analizy dużej ilości danych może być realizowana u dostawcy X, a tworzenie kopii zapasowych u dostawcy Y.
Chmura obliczeniowa SaaS (SaaS - Software as a Service)
Cloud Computing bardzo często jest utożsamiany z najpopularniejszym rodzajem przetwarzania danych w chmurze, czyli oprogramowania jako usługa.
SaaS polega na oferowaniu użytkownikom na żądanie, zamiast pliku instalacyjnego oprogramowania (pobieranego z internetu lub oferowanego na różnych nośnikach danych), gotowej do użycia aplikacji.
Jest ona dostępna przez internet, nie wymaga instalacji oraz wykupu specjalnej, dedykowanej licencji.
Aplikacja jest użytkowana przez wielu użytkowników równocześnie, a dostawca usług chmurowych ponosi pełną odpowiedzialność za jej poprawne funkcjonowanie.
Najczęściej w tej formule - jak wyróżnia cytowany wyżej Damian Dziembek - oferowane są:
- aplikacje narzędziowe
- aplikacje branżowe
- aplikacje wspomagające komunikację
- aplikacje wspierające obieg dokumentów
- aplikacje wspomagające zarządzanie informacją i wiedzą
- wspierające kooperację.
Infrastruktura jako usługa (IaaS - Infrastructure as a Service)
Infrastruktura jako usługa umożliwia użytkownikom “wypożyczenie” serwerów fizycznych lub wirtualnych,zasoby pamięci operacyjnej i dyskowej, sprzętu sieciowego.
IaaS jest przede wszystkim ceniona przez organizacje, które chcą tworzyć, testować oraz rozwijać aplikacje i chcą mieć pod kontrolą wszystkie elementy z tym procesem związane.
Także i w tym modelu odpowiedzialność za za poprawne funkcjonowanie i konserwację zasobów sprzętowych i sieciowych ponosi właściciel platformy chmurowej.
Przykładem infrastruktury jako usługi jest Amazon Elastic Compute Cloud (EC2).
Platforma jako usługa (PaaS - Platform as a Service)
Jeśli znacie platformy programistyczne takie jak Microsoft Azure, Google App Engine to znacie kolejny wariant Cloud Computing, czyli platforma jako usługa.
PaaS zapewnia użytkownikom elementy konstrukcyjne używane do tworzenia oprogramowania.
W skład oferowanego stosu wchodzą narzędzia programistyczne, biblioteki, serwery, środowiska programistyczne, komponenty aplikacji.
Platforma jako usługa pozwala użytkownikom dość efektywnie rozwiązywać najbardziej kluczowe problemy backendu - infrastrukturę serwerową, bezpieczeństwo, integrację danych, zużycie mocy obliczeniowej.
PaaS przede wszystkim ułatwia programistom szybkie tworzenie aplikacji, bez konieczności konfigurowania podstawowej infrastruktury serwerów, pamięci masowej, sieci i baz danych potrzebnych do rozwoju lub zarządzanie nią.
Chmura Obliczeniowa - koszty
Wspominaliśmy już, pisząc o korzyściach Cloud Computing, że koszty korzystania w platform chmurowych publicznych są o wiele niższe.
Zarówno w sensie kosztów doraźnych, jak również związanych z jej rozwojem, utrzymaniem.
Przetwarzanie danych w chmurze, cloud platform eliminuje przede wszystkim:
- wydatki związane z zakupem sprzętu
- wydatki związane z zakupem oprogramowania
- wydatki związane z zatrudnieniem specjalistów IT
- wydatki związane z obsługą lokalnych centrów danych.
- wydatki związane z konserwacją, odzyskiwaniem danych.
Różnice w koszcie są kwestią oczywiście bardzo indywidualną, ale szacuje się, że organizacje, które decydują się korzystanie z Cloud Computing są w stanie zaoszczędzić nawet kilkanaście procent.
Serwis Technology Advice w artykule pt. “4 Ways Cloud Computing Can Save Your Company Money” podaje, że firmy mogą średnio zaoszczędzić 15% swoich kosztów, jeśli zdecydują się wesprzeć swoją działalność chmurą obliczeniową.
Z kolei, jak wynika z artykułu pt. “25 Must-Know Cloud Computing Statistics in 2022” optymalizacja kosztów jest głównym powodem 47% migracji przedsiębiorstw do chmury.
Chmura Obliczeniowa - przykłady
Jeśli wpiszecie do wyszukiwarki frazy, takie jak: “Cloud Computing przykłady, rodzaje chmur obliczeniowych, zasoby informatyczne” otrzymacie naprawdę dużą ilość wyników
.
Korzystając z usług firm takich jak Google, Facebook, Dropbox korzystamy tak naprawdę z rozwiązań chmurowych, które dostarczają infrastrukturę IT, maszyny wirtualne, system operacyjny, przechowywanie danych, dzięki czemu nie musimy martwić się utratą danych.
Marketerzy, którzy w codziennej pracy korzystają na przykład z oferty Hubspot lub Adobe Marketing Cloud również tak naprawdę korzystają z usług chmurowych.
Rozwiązania chmurowe szczególnie często są wykorzystywane w aplikacjach:
- edukacyjnych
- zdrowotnych
- rządowych
- komunikacyjnych
- obsługujących, wspierających procesy biznesowe
- obsługujących usługi publiczne.
Co to jest Chmura Obliczeniowa (Cloud Computing)? Podsumowanie artykułu
- Chmura Obliczeniowa to dostarczanie zdalnych usług obliczeniowych.
- Cloud Computing to oferowanie bardzo zaawansowanych, innowacyjnych technologii, elastycznych zasobów, umożliwiających, między innymi, skalowalność biznesów cyfrowych.
- Chmura Obliczeniowa całkowicie przedefiniowała sposób w jaki rozwiązania IT są dostarczane przez dostawców oraz nabywane, użytkowane i finansowane przez odbiorców.
- Dla wielu firm nowoczesne rozwiązania technologiczne są niedostępne ze względów budżetowych, czasowych, organizacyjnych, rynkowych.
- Atrakcyjność rozwiązań chmurowych jest oczywista właśnie ze względu na nieefektywność, niepraktyczność, kosztowność, ryzykowność samodzielnych działań.
- Wdrożenie Cloud Computing to inwestycja w szeroko rozumiane bezpieczeństwo - prawne, technologiczne, infrastrukturalne, związane z cyberprzestępczością.
- Nowe technologie, rozwiązania, narzędzia są stałym elementem budowania reputacji chmur obliczeniowych w wymiarze cyberbezpieczeństwa.
- Chmura Obliczeniowa oferowana jest w kilku modelach wdrażania.
- Wdrożenie Cloud Computing, wykorzystanie Cloud Computing oznacza realną oszczędność.
- Organizacje, które decydują się korzystanie z usług chmury, chmur obliczeniowych są w stanie zaoszczędzić nawet kilkanaście procent.
